En Sık Kullanılan Arama Motorları

Arama motoru dediğimiz zaman elbette aklınızda ilk canlanan ikonun Google olması son derece normal. Çünkü Dünya nüfusunun neredeyse yarısı artık merak ettiği soruların yanıtlarını Google’da arıyor. Yani arama motorları arasında tacı çoktan takmış ve uzun vadede tahtını koruyacak gibi görünüyor. Atlas VPN’nin yaptığı bir araştırma sonucu elde ettiği veriler bize bunu gösteriyor. Bu verilere göre 3.3 milyar kişi Google kullanıcısı. Bu da Dünya nüfusunun ortalama %42’sinin tercihinin Google olduğunu gösteriyor bize.

Peki, geriye kalan %58’lik kesim internet aramalarında seçimlerini hangi arama motorlarından yana kullanıyorlar? Gelin birlikte arama motoru nedir sorusundan başlayarak bu konunun tarihçesine inelim ve Google’dan sonra Dünya genelinde en çok kullanılan arama motorları nelermiş inceleyelim.

Arama Motoru Nedir?

Günümüzde neredeyse 4 milyardan fazla internet kullanıcısı olmasının yanı sıra 1,5 milyardan fazla web sitesi var. Nitekim bu oranlar her geçen gün artıyor. Yani arama motorları esasında hayatımızda sandığımızdan daha fazla yer ediyor. Peki, ne zamandan beri arama motorları hayatımızda? Neden bu kadar önemli hale geldiler? Son olarak kullanım oranları nasıl her geçen gün artıyor?

Arama Motoru Tarihçesi

Arama motorutarihçesi içinde incelediğimiz zaman 1990 yılını ziyaret etmemiz gerekiyor. İlkel bazda değerlendirebileceğimiz bu arama motoru; Archie, üniversite öğrencisi olan Alan Emtage tarafından kurulmuştur. Temel amacı, kullanıcıların aradıkları dosyaları bulabilmesini sağlamak olup İngilizce “archive” kelimesinden türemiştir. Bunu takiben 1991 senesinde Verinica, peşi sıra ise Jughead kuruldu. Bu arama motorları, dosya aktarımı çerçevesinde çalışıyordu. 1993 senesine geldiğimiz zaman, Matthew Gray, ilk internet botu “Wandex”i oluşturdu.

Web sitelerinin bilgilerini kullanarak kurulan ilk arama motoru Aliweb’tir. Bu tarihten itibaren farklı kişiler tarafından farklı arama motorları oluşturulmuştur.

• 1994 – JumpStation – (Web sayfalarını bulmak için kendi içinde dizin oluşturabilen ve web formu olarak kullanılabilen arama motoru)
• 1994 – WebCrawler (İlk ticari arama motoru)
• 1994 – Lycos
• 1994 – Yahoo!
• 1996 – Ask
• 1997 – Yandex
• 1998 – Google (2007 yılından bu yana en popüler arama motoru)
• 1999 – Naver (Güney Kore’de en popüler arama motoru)
• 2000 – Baidu (Çin kapsamındaki en büyük arama motoru)
• 2008 – DuckDuckGo
• 2009 – Bing (Günümüzde en büyük 2. arama motoru)

Arama motorlarının tarihsel süreçte ilerleyişlerini kısaca bu şekilde ele alabiliriz. Neden bu kadar popüler oldukları ve kısa sürede hayatımızdaki etkin güç haline geldikleri sorusunun cevabı ise oldukça açık. Çünkü hızlı ve etkili bilgiye kısa sürede ulaşmamıza olanak sağlıyorlar.

Özellikle günümüz şartlarında değerlendirecek olursak tarihi bir eserin dijital formatına buradan ulaşabileceğimiz gibi “akşam ne yemek yapsam” sorusunun cevabı da internette. İlkokuldan doktoraya kadar yaptığımız bütün çalışmalarda arama motorlarından destek alıyoruz. Mail şifremizi unutuyor, çeşitli bakım ürünleri satın alıyor, işten dönüşte almayı unuttuğumuz ekmeği internetten hızlıca sipariş ediyoruz. Yani artık tüm ihtiyaçlarımızı internetten karşılayabiliyoruz.

En Sık Kullanılan 10 Arama Motoru

Yukarıda sizler için tarihsel süreçte arama motorları hakkında kısa bir bilgi paylaşımı yaptık. Bununla birlikte bu arama motorlarının bir kısmı istediği popülariteye ulaşamazken bir kısmı uzun uğraşlar sonucunda Dünya genelinde bir kullanım ağına sahip oldu.  Gelin en sık kullanılan arama motorları hangileri birlikte inceleyelim.

1. Google Arama Motoru

Dünya genelinde %69,89 popülerlik oranına sahip olan Google, 1998 yılında Stanford Üniversitesi’nde (Kaliforniya), iki genç tarafından kurulmuştur. Google’ın şu an için kullanıcılarına sunduğu özellikler:

• Alışveriş
• Çeviri
• Haritalar
• Reklamcılık
• Habercilik
• Navigasyon

Bir arama motorunda bulabileceğiniz ve talep ettiğiniz tüm özelliklere Google arama motoru üzerinden ulaşabilirsiniz. Günümüzde kullandığı algoritmalar sayesinde en doğru ve güncel bilgileri kullanıcılarına sunar. Dünyanın her yerinde kullanıcısı bulunan bu ağ, dolayısıyla dünyadaki tüm bilgilere saniyeler içinde ulaşmanızı sağlayan gelişmiş bir sistemdir. Google, internet ağındaki her sayfayı puanlayan PageRank adlı bir sisteme sahiptir. Bu günümüzde Google’da yerini alan siteler arasında güçlü bir rekabet doğmasını sağlamış ve belki de Google’ın büyüyüp gelişmesinde büyük bir etki göstermiştir.

Esasında İlk kurulduğu zaman bu arama motorunun pek de talep görmediğini belirtmeliyiz. Kurucuları, Larry Page ve Sergey Brin bu sistemi satmak istedilerse de başaramadılar. Satamadıkları için bu sistemi geliştirmeye ve büyütmeye başladılar. Ardından sırayla Google Search, Google Book Search, Google Araç Çubuğu, Google Mail (Gmail) hizmetlerini oluşturdular. Tüm bu emekleri karşılığında 2007 itibariyle Google, Dünyanın en popüler arama motorları listesinde ilk sıralaya yerleşti.

2. Bing Arama Motoru

Dünya genelinde %13,35 popülerlik oranıyla Google’ın en büyük rakibi, Bing arama motoru olarak karşımıza çıkar. Microsoft tarafından geliştirilmiş ve 2009 yılında halkın kullanımına açılmıştır. Esasında Google’a karşı güçlü bir atak olarak planlanan bu arama motoru, düşünüldüğü kadar etki gösterememiş ve Google’ın arkasında kalmıştır.

3. Yahoo Arama Motoru

Yahoo arama motoru kuruluş yılına bakacak olursak Google’ın kuruluşunun öncesine gitmemiz gerekir. 1994 Yılında Jerry Yang ve David Filo adlı iki öğrenci tarafından kurulmuştur. Doğduğu yer ise ilginçtir ki yine Stanford Üniversitesi’dir.

Dünya genelinde en çok kullanılan arama motorları arasında yer alır. İlk etapta, en azından Google kurulana kadar oldukça popüler olduğunu söyleyebiliriz. Ama Google’ın kurulmasıyla bir devir teslim gerçekleştiğinin de altını çizelim. Kullanıcılarına sunduğu özellikler:

• Arama
• Alışveriş
• Haberler
• Mail

Elbette dünya genelinde tercih ediliyor olmasının başlıca nedeni, Google kadar olmasa da kullanıcılarına bir arama motorundan beklentilerini karşılayacak hizmetler sunmasıdır. Kişiselleştirilebilir bir arama motorudur. Nitelikli içeriklere yer vermesiyle öne çıkan bu arama motoru, reklam almaz.

4. Yandex Arama Motoru

Yandex arama motoru, Rusya’da 1997 senesinde Arkadi Voloj ve İlya Segalovi kurulmuştur. Diğer birçok arama motorunun sunduğu özellikleri kullanıcılarına sunmaktadır. Dünya genelinde belli bir oranda kullanılsa da Rusya’daki pazar payı %60 oranındadır. Dünya genelinde popüler diğer arama motorları gibi kullanıcı dostu bir arayüze sahiptir.

5. Baidu Arama Motoru

2000 senesinde Eric XU ve Robin Li tarafından Çin’de kurulmuştur. Baidu arama motoru için en önemli özelliğinin sadece Çin’de hizmet vermesi olduğunu söyleyebiliriz. Çince olan bu arama motorundan Türkiye’de yararlanmak mümkün değildir. Bununla birlikte Dünya genelinde 1 milyara yakın kullanıcısı vardır. Eğer Çince biliyorsanız Çin hakkında en güncel ve doğru bilgilere ulaşabileceğiniz bir kaynaktır.

6. DuckDuckGo Arama Motoru

2008 yılında Gabriel Weinberg tarafından kurulmuş olan DuckDuckGo arama motoru; izleyici engelleme, internette gizli arama ve şifreleme gibi özellikleri vardır. Bir dizin yani indeksleme içermez. Bu arama motorunun en büyük özelliği kullanıcı gizliliğine son derece önem vermesidir. Verilerinin gizliliğinden endişelenen tüm kullanıcılar için sıfır takip ile güvenilir bir arama motorudur.

“Gizliliğinizi geri alma zamanı” en vurucu sloganıdır. Bu noktada DuckDuckGo uzantısını tarayıcınıza ekleyerek kişisel verilerinizin güvenliğini sağlamanız da mümkün. Verilerinizi toplamadığı için kullanıcı arama sonuçları herkes için aynıdır.

7. Naver Arama Motoru

Çin’in nasıl kendine has bir arama motoru varsa Güney Kore’de de Naver arama motoru, aynı işlevi görür. 1999 senesinde Lee Hae Jin tarafından Korece tasarlanmıştır. Dolayısıyla kullanım oranı en fazla Güney Kore’dir. Dünya genelindeki diğer arama motoru özelliklerini temiz ve kullanıcı dostu arayüzü ile kullanıcılarına sunar. Düşük bir oran olsa da Güney Asya ülkelerinde de kullanılmaktadır.

8. Ask Arama Motoru

Ask Jeeves, David Wathen ve Garrett Gruener tarafından 1996 senesinde kurulan Ask arama motoru, ilk etapta manuel olarak hizmet vermektedir. California’da kurulan Ask’ın ilk işleyiş şekli, onlarca editörün soru cevap şeklinde ve blog mantığında hizmet vermesi şeklindeydi. Ancak ilerleyen zaman diliminde Teoma adlı bir bot geliştirerek sonuçları döndürmeye başladı.

9. AOL Arama Motoru

Diğer arama motorlarına göre bir tık geri de kalsa Dünya genelinde kullanım oranı küçümsenmeyecek ölçüdedir. AOL arama motoru, 2009 senesinde kurulmuştur. America Online açılımında olan bu arama motoru, diğer arama motorları kadar revaçta olmasa da kullanıcılarına çeşitli özellikler sunmaktadır.

10. Ecosia Arama Motoru

Adeta bir sosyal sorumluluk projesi gibi çalışan Ecosia arama motoru, yaptığınız aramalarda sizin için ücretsiz ağaç diker. Bu arama motoru, Christian Kroll tarafından Almanya Berlin’de hayata geçirilmiştir. Arama giderlerinde şeffaf bir politika güden bu şirket, her ay finansal raporlarını yayınlıyor ve aramalar sonucu elde ettiği giderleri nerede kullandığını açıklıyor.

Bonus: Yaani Arama Motoru

Bu içeriğimiz her ne kadar Dünyanın en sık kullanılan arama motorları üzerine de olsa altyapısı tamamen Türkçe olan Yaani arama motoru hakkında bilgi vermeden de geçmek istemedik. Turkcell tarafından geliştirilen bu arama motoru, Türkiye merkezlidir. Kendi altyapısı bulunduğundan ötürü veriler Türkiye’de kalmaktadır.

Altyapısı Türkçe olmasına karşın kullanıcısının arattığı dili algılamakta ve buna bağlı istekleri sunabilmektedir. Öncellikle mobil platformlarda karşımıza çıkmış sonradan web tarayıcısı üzerinden kullanıma açılmıştır. 2017 senesinde kullanıma açılan bu arama motorunda şimdiye kadar 125 milyonun üzerinde arama yapılmıştır.